Băn khoăn về đường lối xử lý, cơ quan điều tra đã cẩn thận chuyển hồ sơ sang VKS cùng cấp để trao đổi. “Cha mẹ chia tay, con đã khổ, nếu ảnh bị tù nữa thì con tôi sẽ khổ hơn vì thiếu vắng tình cảm người cha. Tôi đã làm đơn xin cứu xét cho ảnh”.
>> Vụ án: Bi kịch cưới nhầm trẻ con
Ngày 8-9 vừa qua, cơ quan điều tra Công an quận 8 (TP.HCM) đã chuyển hồ sơ vụ anh Nguyễn Văn Tâm có dấu hiệu phạm tội giao cấu với trẻ em sang VKS quận này để trao đổi về hướng xử lý.
Băn khoăn hướng xử lý
Trước đó, con trai anh Tâm (11 tuổi, đang học lớp 6) đi chơi với bạn bè có liên quan đến một vụ đánh lộn. Từ vụ này, khi kiểm tra nhân thân, chính quyền địa phương phát hiện ra là vợ anh Tâm sinh con lúc chưa tròn 16 tuổi. Vì thế, hồ sơ vụ việc đã được chuyển đến Công an quận 8 giải quyết.
Theo xác minh ban đầu, vợ chồng anh Tâm cưới nhau vào tháng 4-1997, lúc anh Tâm chưa đủ 18 tuổi và người vợ chưa tròn 15 tuổi. Điều tra viên thụ lý vụ việc cho biết hành vi của anh Tâm đã có dấu hiệu phạm tội giao cấu với trẻ em theo khoản 2 Điều 115 BLHS (khung hình phạt tù từ ba đến 10 năm). Theo Điều 23 BLHS, hành vi của anh Tâm thuộc trường hợp phạm tội rất nghiêm trọng và vẫn còn trong thời hiệu để truy cứu trách nhiệm hình sự.
Ảnh chụp ngày cưới của vợ chồng anh Tâm. (Ảnh do anh Tâm cung cấp)
Theo luật, không xử lý hình sự anh Tâm là bỏ lọt tội phạm nhưng nếu làm như thế thì cơ quan điều tra cũng đang băn khoăn là có quá nặng tay hay không. Bởi lẽ chính sách hình sự không phải nhằm mục đích trừng trị mà là giáo dục, cải hóa con người trong khi chuyện đã xảy ra từ rất lâu và vợ chồng họ đã có con chung lớn tới 11 tuổi. Vì vậy, điều tra viên đã đề xuất lãnh đạo chuyển hồ sơ vụ việc sang VKS quận 8 để trao đổi đường lối xử lý cho thống nhất.
Chúng tôi gặp anh Tâm khi anh từ cổng cơ quan điều tra bước ra. Ánh mắt thất thần, ngồi lặng một lúc, người đàn ông này mới từ tốn: “Tôi bị cơ quan điều tra mời làm việc về đám cưới của tôi, về thời điểm con trai sinh ra. Nghe anh công an giải thích tôi mới tá hỏa là tôi có dấu hiệu phạm tội giao cấu với trẻ em. Mấy ngày qua, tôi sợ bị ở tù, lo lắng không ngủ được”.
Anh kể tiếp: “Nhà chung xóm, tôi và H. biết nhau từ nhỏ. Thấy hai đứa thương nhau, cha mẹ hai bên mới tổ chức đám cưới mời bà con, chòm xóm. Hôm làm đám cưới, từ gia đình, bà con cho đến chính quyền không ai có ý kiến gì. Vợ chồng tôi ở nhờ bên ngoại, hơn một năm sau vợ tôi sinh bé trai. Con còn nhỏ, vợ ở nhà trông con, tôi phải đi làm kiếm tiền lo cho gia đình. Học tới lớp 3 là nghỉ, tôi chỉ đi làm mướn, có ai kêu thì làm. Đi sớm về khuya, đồng lương bấp bênh, cuộc sống gia đình khó khăn nên xảy ra mâu thuẫn. Khi con tôi được 4-5 tuổi thì chúng tôi chia tay”.
“Xin đừng bắt ba con”!
Mẹ chị H. nói với chúng tôi: “Hồi đó tôi thấy chúng thương nhau quá, nếu không gả thì tôi sợ chuyện không hay xảy ra. Gia đình của Tâm cũng đến nhà tôi hỏi cưới đàng hoàng. Khi con gái tôi có bầu, kinh tế khó khăn, thằng Tâm đi làm xa hoài, tôi mới xin rước con về nhà tôi ở. Thời gian đầu tụi nó sống hạnh phúc, tính thằng Tâm hiền nhưng nó cứ đi sớm về khuya, tính tôi thì khó nên dâu chịu không nổi. Mâu thuẫn lớn dần rồi tụi nó chia tay”.
Bà chân chất: “Hồi làm đám cưới cho tụi nó, cả hai gia đình đâu có biết là vi phạm luật pháp, đâu có thấy ai cản ngăn. Thấy dưới quê, bằng tuổi con gái tôi họ cũng gả hà rầm mà. Cả nhà tôi bất ngờ khi nghe thằng Tâm bị công an mời vì gia đình tôi có thưa kiện gì đâu”.
Chúng tôi giải thích theo luật, trai phải 20 tuổi, gái 18 tuổi mới được kết hôn. Lúc hai gia đình tổ chức kết hôn cho người chưa đủ tuổi là có dấu hiệu phạm tội tảo hôn nhưng đã hết thời hiệu truy cứu. Anh Tâm “quan hệ” với chị H. khi chị chưa đủ 16 tuổi là có dấu hiệu phạm tội giao cấu với trẻ em và cơ quan bảo vệ pháp luật có trách nhiệm xác minh, xử lý.
“Những ngày qua, biết anh Tâm bị công an mời, tôi rất lo lắng cho ảnh. Ảnh sống hiền lành và có trách nhiệm với con. Không có thì thôi chứ làm có tiền, ảnh gửi tôi phụ giúp để nuôi con ăn học. Cha mẹ chia tay, con đã khổ, nếu ảnh bị tù nữa thì con tôi sẽ khổ hơn vì thiếu vắng tình cảm người cha. Tôi đã làm đơn xin cứu xét cho ảnh” - chị H. nói.
Khi chúng tôi đến nhà, thằng bé con của hai người đang ăn tối phía sau. Nhiều lần chị H. kêu con lên chào. Tưởng là chú công an đến, cậu bé rón rén, đứng khoanh tay dựa vào góc tường, im lặng không dám trả lời. Khi chị H. bảo: “Chú này là nhà báo chứ không phải là chú công an, nghe hoàn cảnh của ba con nên đến đây tìm hiểu mà”, cậu bé chợt òa khóc: “Chú ơi, chú nói giùm mấy chú công an đừng bắt ba con nghen!”.
Ông Đặng Trần Triết, Phó Viện trưởng VKSND huyện Nhà Bè (TP.HCM):
Nên miễn trách nhiệm hình sự
Đây là một trường hợp tương tự như vụ “cưới vợ trẻ con” ở Tây Ninh mà Pháp Luật TP.HCM đã phản ánh. Theo tôi, trường hợp này có vi phạm do nhận thức pháp luật của đương sự và gia đình kém chứ không phải họ cố tình. Quan điểm của tôi là cần phải khởi tố vụ án để bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật nhưng sau đó có thể áp dụng Điều 25 BLHS để miễn trách nhiệm hình sự cho anh Tâm.
Ông Lê Thành Văn, Phó Chánh án TAND tỉnh Đồng Nai:
Phải có chính sách riêng
Với dạng tội phạm này, trong từng trường hợp cụ thể phải có đường lối xử lý thích hợp. Nếu đối tượng giao cấu với trẻ em gây ra hậu quả có thai rồi từ bỏ trách nhiệm thì phải xử lý nghiêm khắc. Còn nếu do nhận thức pháp luật kém, quan hệ tình dục lúc chưa đủ tuổi nhưng họ xây dựng gia đình thật sự, sống chung, có con chung với nhau thì cơ quan tố tụng phải có chính sách hình sự riêng.
Luật sư Bùi Quang Nghiêm, Phó Chủ nhiệm Đoàn luật sư TP.HCM:
Cần văn bản hướng dẫn
Cơ quan tố tụng không nên xử lý hình sự anh Tâm bởi làm như thế trong trường hợp này chỉ đạt mục đích răn đe chứ không mang tính giáo dục. Trong khi đó, bản chất của chính sách hình sự là răn đe nhằm để giáo dục, kéo con người phạm tội về với cộng đồng, trở thành công dân tốt, có ích cho xã hội.
Theo tôi, ngoài trách nhiệm của cha mẹ hai bên thì cũng cần phải nhìn lại trách nhiệm của chính quyền địa phương trong vụ này. Một đám cưới cả cô dâu lẫn chú rể đều chưa đủ tuổi, được tổ chức đàng hoàng như thế mà chính quyền địa phương không có ý kiến gì là sao?
Để thống nhất đường lối xử lý trong các trường hợp tương tự, tôi nghĩ các cơ quan có thẩm quyền ở trung ương nên có văn bản hướng dẫn. Nếu không thì tùy theo quan điểm và nhận thức sẽ dẫn đến hệ quả là có nơi thẳng tay xử lý hình sự, có nơi lại tha bổng.
Khi xác minh, cơ quan điều tra Công an quận 8 thấy vụ việc tương tự như vụ “cưới nhầm trẻ con” ở Tây Ninh mà Pháp Luật TP.HCM đã phản ánh gần đây nên nhờ PV cung cấp các bài viết để tham khảo trước khi chuyển hồ sơ sang VKS.
Năm 1998, anh Ngô Minh Thuận, ngụ huyện Hòa Thành (Tây Ninh) và cô N. cưới nhau nhưng không đăng ký kết hôn. Quá trình chung sống, lần lượt hai đứa con ra đời. Mười năm sau (2008), khi vợ chồng họ ra tòa xin ly hôn, VKS huyện Hòa Thành phát hiện anh Thuận lấy cô N. lúc cô mới được gần 13 tuổi. Anh Thuận bị bắt, bị TAND tỉnh Tây Ninh phạt tám năm tù về tội hiếp dâm trẻ em.
Từ những bài phản ánh trên Pháp Luật TP.HCM, nhiều chuyên gia pháp lý và đông đảo bạn đọc cho rằng việc anh Thuận bị xử lý hình sự là quá nặng tay. Cả Phó Chánh án TAND tối cao Đặng Quang Phương và Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Văn Hưởng cũng nhận định nên áp dụng chính sách nhân đạo của pháp luật hình sự để miễn trách nhiệm hình sự, đình chỉ vụ án đối với anh Thuận.
Hiện nay, anh Thuận đã được các cơ quan tố tụng tỉnh Tây Ninh cho tại ngoại để làm ăn nuôi con và chờ kết quả xử lý chính thức.
(theo Pháp Luật TPHCM Online)
