Bệnh viện chỉ có thể xác định tỷ lệ thương tích chứ đâu thể xác nhận nguyên nhân của thương tích này có phải do bệnh nhân vi phạm luật hay không.“Khi có xác nhận không vi phạm pháp luật về giao thông của cơ quan có thẩm quyền thì người bệnh mang chứng từ đến Bảo hiểm xã hội (BHXH) để thanh toán”. Quy định buộc người bị tai nạn giao thông (TNGT) phải có giấy xác nhận không phạm luật mới được bảo hiểm y tế (BHYT) thanh toán tại Thông tư liên tịch 09/2009 của Bộ Y tế - Tài chính nêu trên được nhiều chuyên gia nhận định là làm khó người bệnh!

 

“Khi có xác nhận không vi phạm pháp luật về giao thông của cơ quan có thẩm quyền thì người bệnh mang chứng từ đến Bảo hiểm xã hội (BHXH) để thanh toán”. Quy định buộc người bị tai nạn giao thông (TNGT) phải có giấy xác nhận không phạm luật mới được bảo hiểm y tế (BHYT) thanh toán tại Thông tư liên tịch 09/2009 của Bộ Y tế - Tài chính nêu trên được nhiều chuyên gia nhận định là làm khó người bệnh!

Quy định cũ hợp lý

Bác sĩ Bùi Minh Đông, Phó Giám đốc BHXH TP.HCM, cho biết quy định cũ của BHXH ghi

Quy định cũ hợp lý

Bác sĩ Bùi Minh Đông, Phó Giám đốc BHXH TP.HCM, cho biết quy định cũ của BHXH ghi rằng: “Những ai vi phạm luật giao thông thì không được hưởng BHYT”. Tuy nhiên, khi vận dụng vào thực tiễn, thời gian qua BHXH đã cho phép các đơn vị điều trị tất cả trường hợp bị TNGT có BHYT, đến khi xác định họ sai luật thì mới dừng điều trị bằng BHYT.

Việc chứng minh người bị nạn có sai luật hay không sẽ do công an xác định. Nếu công an không xác định được họ đúng hay sai thì BHXH phải thanh toán tất cả tiền viện phí của người đó. Thí dụ, nửa đêm khuya một người bị tai nạn nhưng không có ai làm chứng (mặc dù họ có vi phạm luật) thì BHXH cũng phải chi trả. “Quan điểm của chúng tôi là bao giờ áp dụng luật cũng phải có lợi cho người dân” - bác sĩ Đông nói.

Bác sĩ Đỗ Hoàng Giao, Giám đốc Bệnh viện Nhân dân Gia Định (TP.HCM), cũng xác nhận, về thanh toán BHYT với trường hợp TNGT, lâu nay bệnh viện vẫn thực hiện theo quy định của BHXH. Theo đó, người bị TNGT có cồn trong máu vượt ngưỡng cho phép sẽ không được thanh toán BHYT (nếu có). Các trường hợp còn lại thì tùy từng trường hợp bệnh viện sẽ xin ý kiến của BHXH thông qua bộ phận giám định BHYT của BHXH đặt tại bệnh viện.

Quy định mới: Đẩy trách nhiệm chứng minh cho người bệnh

Tuy nhiên, quy định mới về thanh toán BHYT với trường hợp TNGT tại Thông tư 09/2009 lại thẳng thừng: Nếu không xoay được giấy xác nhận không phạm luật của cơ quan có thẩm quyền thì người bệnh đừng hòng có cơ hội được BHYT chi trả tiền điều trị. “Quy định bắt người bị TNGT phải chứng minh mình đúng hay sai để được hưởng BHYT là làm khó cho người bệnh và trên thực tế cũng khó thực hiện” - Phó Giám đốc BHXH TP.HCM, bác sĩ Bùi Minh Đông, thẳng thắn nhận xét.

Bác sĩ Cao Độc Lập, Trưởng khoa Khám bệnh Bệnh viện Việt Đức (Hà Nội), cũng đồng tình với nhận định trên. “Bệnh viện chỉ có thể xác định tỷ lệ thương tích chứ không thể xác nhận “nguyên nhân của thương tích này có phải do bệnh nhân vi phạm luật hay không”” - bác sĩ Lập nói thêm.

Trả lời Pháp Luật TP.HCM ngày 6-9, ông Lê Văn Khảm, Vụ phó Vụ BHYT (Bộ Y tế), cho biết cơ quan có thẩm quyền xác nhận người bị nạn phạm luật hay không phạm luật là cảnh sát giao thông. Tuy nhiên, bác sĩ Giao phân tích, có những trường hợp bị người khác va quẹt rồi chạy mất, không lẽ người bị nạn cứ nằm đó ăn vạ chờ công an tới. Chưa kể ở vùng sâu, vùng xa, khi xảy ra tai nạn và người gây ra tai nạn bỏ chạy, người bị nạn không biết công an ở đâu mà trình báo. Hai, ba ngày sau quay lại thì hiện trường mất tiêu, lúc đó có dẫn công an tới cũng không thể làm gì được. Những trường hợp này rất nhiều và không cách nào người bị nạn chứng minh được mình đúng.

Bác sĩ Trần Vĩnh Hưng, Giám đốc Bệnh viện đa khoa khu vực Thủ Đức, cũng cho rằng việc buộc bệnh nhân phải chứng minh mình đúng hay sai để hưởng BHYT không mang nhiều ý nghĩa. “Bởi nhiều khi người bị tai nạn vừa sai luật vừa không có tiền, BHXH không chi trả thì bệnh viện cũng phải chịu” - BS Hưng nói.

Ép người quá đáng

Thay vì quy định trách nhiệm xác định lỗi của người tham gia bảo hiểm thuộc về cơ quan bảo hiểm thì lại buộc người bệnh phải tự chứng minh. Thay vì quy định không chứng minh được họ có lỗi sẽ đương nhiên phải thanh toán thì lại quy định phải có xác nhận không phạm luật mới được chi trả. Những bất hợp lý này đã ít nhiều thể hiện tàn dư của tư tưởng cửa quyền, ban ơn mà không cho thấy tính chất nhân đạo của chế định BHYT cũng như sự công bằng trong quan hệ giữa các bên tham gia BHYT.

Theo kinh nghiệm của nhiều bác sĩ, việc xác nhận người bị TNGT có phạm luật hay không chủ yếu dựa vào CSGT. Dễ dàng nhất là những vụ có sự xuất hiện đúng lúc của CSGT khi dấu vết hiện trường còn nguyên. Nhưng ngay cả khi có CSGT thì trong nhiều vụ, việc xác định bên nào có lỗi, lỗi bao nhiêu cũng không dễ.

Trên thực tế, người bị nạn còn gặp phải nhiều trường hợp oái oăm hơn như tai nạn bất ngờ, người gây tai nạn bỏ chạy, tự vấp ổ gà té ngã, tai nạn giữa đêm khuya không người chứng kiến... Khi đó sẽ chẳng CSGT nào dám xác nhận bởi anh ta không chứng kiến và không có ai làm chứng. Nghĩa là trong rất nhiều trường hợp, người bị nạn sẽ hoàn toàn bị bít cánh cửa được hỗ trợ thanh toán bằng BHYT!

Nói đến bảo hiểm là nói đến rủi ro và san sẻ rủi ro, trong đó tổn thất của cá nhân được bù đắp phần nào từ cộng đồng thông qua cơ quan chi trả. Tính chất nhân đạo của hoạt động bảo hiểm vì vậy luôn được đưa lên hàng đầu, cho dù là bảo hiểm có lợi nhuận hay phi lợi nhuận. Muốn vậy, chỉ cần xảy ra sự kiện bảo hiểm, cơ quan bảo hiểm cần nhanh chóng thanh toán ngay cho người tham gia bảo hiểm với những thủ tục đơn giản nhất, tránh việc bắt chẹt họ như quy định này.

Lâu nay người dân kêu ca rất nhiều rằng khám chữa bệnh bằng BHYT bị phân biệt đối xử. Thế nhưng với nhiều người, BHYT vẫn là cái phao cứu sinh cho họ lúc bệnh tật hiểm nghèo (trong đó có việc bị TNGT). Vì thế, xin đừng làm rộng hơn nữa khoảng cách giữa khám chữa bệnh BHYT với khám chữa bệnh thường bằng quy định ép người quá đáng nêu trên.

THÁI BÌNH
 

CSGT không được phép cấp giấy xác nhận

Đó là khẳng định của thượng tá Trần Sơn - Phó phòng Hướng dẫn luật và điều tra xử lý tai nạn giao thông, Cục Cảnh sát giao thông đường bộ-đường sắt khi trao đổi với Pháp Luật TP.HCM về quy định nêu trên của Thông tư 09.

. Thưa ông, đại diện Bộ Y tế cho biết CSGT sẽ là người xác nhận cho người bị tai nạn giao thông (TNGT) không vi phạm luật. Quan điểm của ông về vấn đề này như thế nào?

+ Trong tất cả quy định của Bộ Công an về điều tra, giải quyết TNGT chưa có quy định nào về việc cấp giấy chứng nhận không vi phạm luật giao thông cho người bị tai nạn. Vì thế, nếu họ có đến xin giấy xác nhận thì CSGT cũng không có cơ sở để cấp. CSGT chỉ có thể cung cấp cho các nạn nhân biên bản kết luận nguyên nhân vụ TNGT. Trong biên bản đó cũng đã xác định rõ lỗi đúng, sai của các bên có liên quan. Đó chính là cơ sở để các cơ quan chức năng xác định lỗi và chi trả bảo hiểm.

. Nhưng thực tế có rất nhiều vụ TNGT mà CSGT không có mặt để điều tra, đưa ra kết luận. Vậy nạn nhân sẽ dựa vào đâu để chứng minh với cơ quan bảo hiểm là mình không có lỗi trong vụ TNGT?

+ Đúng là trong trường hợp đó, CSGT sẽ không thể có biên bản để cung cấp cho người bị tai nạn được. Vì theo quy định, CSGT phải trực tiếp điều tra mới có biên bản. Nếu không điều tra mà cung cấp biên bản là vi phạm pháp luật và sẽ bị xử lý. Do đó, khi xảy ra tai nạn, các bên có liên quan nên báo cho lực lượng chức năng để điều tra, làm rõ đúng, sai và bảo đảm lợi ích của mình.

. Trường hợp đối tượng gây tai nạn bỏ trốn, người bị tai nạn không thông báo nhưng sau đó đến xin giấy xác nhận có được không?

+ Như tôi đã nói ở trên, CSGT chỉ có thẩm quyền cung cấp biên bản kết luận nguyên nhân vụ TNGT chứ không được phép cấp giấy xác nhận. Vụ TNGT nào mà CSGT không trực tiếp điều tra thì không thể có biên bản cung cấp cho các cá nhân có liên quan được.

. Nếu vậy thì người bị tai nạn sẽ bị thiệt thòi và phải chăng quy định trong Thông tư 09 là không hợp lý, cần phải sửa đổi?

+ Theo Luật Giao thông đường bộ, khi xảy ra TNGT, các cá nhân có liên quan phải có trách nhiệm báo cho lực lượng chức năng đến điều tra. Đồng thời, họ phải có trách nhiệm giữ nguyên hiện trường và cung cấp lời khai cho lực lượng chức năng. Vì thế, để bảo đảm quyền lợi của mình, khi xảy ra TNGT, nạn nhân cần báo cho lực lượng chức năng biết.

. Xin cám ơn ông.
 
(theo Pháp Luật TP.HCM Online)